Dit is wat de Oekraïense kunstenaar Anna Sydorenko met haar project WATER neerzet

Anna s 1

M4, de artist-in-residence in Woonwerkpand Tetterode, biedt sinds het voorjaar van 2022 een woon- en werkruimte aan Oekraïense kunstenaars. Na jarenlang als curator te hebben gewerkt in Lviv, bouwt Anna Sydorenko hier haar eigen kunstenaarspraktijk opnieuw uit. Haar project Water zal onder meer worden gepresenteerd in m4gastatelier in december van dit jaar.

Naast een artist-in-residence is m4gastatelier een platform voor de productie, presentatie en contextualisering van hedendaagse kunst door middel van uiteenlopende disciplines. M4gastatelier besteedt vooral aandacht aan onderzoeksgerichte projecten. Het heeft een sterke internationale interesse en perspectief, terwijl het zich richt op makers, nieuwe vormen, wetenschappelijke disciplines, cross-overs, onderzoek, nieuwsgierigheid, en nieuwe relaties.
Anna Sydorenko’s praktijk en gedrevenheid passen hier uitstekend bij. Ondernemend als ze is, begon ze onmiddellijk aan haar project te werken en verkende ze de Nederlandse kunstwereld door het leggen van contacten en het bezoeken van tentoonstellingen. Samen met twee andere Oekraïense kunstenaars Anna Riabova en Ksenia Bilyk, creëerde ze een goede en veilige werkomgeving in M4gastatelier.

anna s 3

Grenzen omzeilen

Zelf beschouwt Anna Sydorenko haar tijd bij m4gastalier als een heel bijzondere ervaring. “Na vele jaren te hebben gewerkt als galeriecurator is het niet gemakkelijk om terug aan de slag te gaan als kunstenaar. Bij m4 begon ik te werken aan mijn project Water, mijn reactie op de oorlog. Ik koos het element ‘water’ als een manier om de grenzen te omzeilen, zowel mentaal als fysiek.
Ik nodigde collega kunstenaars en critici – tot nu toe 87, maar het aantal groeit nog steeds – uit om deel te nemen. Ook vrienden, vrienden van vrienden en vreemden stuurden een foto in. Momenteel telt het project deelnemers uit 14 landen: Oekraïne, Nederland, Verenigde Staten, Rusland, Tsjechië, Wit-Rusland, Frankrijk, Duitsland, Engeland, Hongarije, Zwitserland, Italië, Canada en Letland.
Ik vroeg hen een foto te maken van het water van de plaats waar ze op dat moment woonden. Sommige foto’s werden genomen in de bezette gebieden, zoals in Marioepol, aan de Zee van Azov – waar de hele stad van de aardbodem is weggevaagd. Het project omvat nu ook foto’s van de rivieren van Donbass, een gebied dat regelmatig wordt beschoten.
Het visuele deel van het project – ongeveer 300 foto’s afgedrukt op een formaat van 27×9 cm – is klaar.”

anna s 4
ana s 6
anna s 5

Actualiteit

Het project Water staat middenin in de actualiteit. Een aantal Oekraïners wilden aanvankelijk niet meewerken omdat ook Russische contacten van Anna om een foto werd gevraagd. En vice versa: Russen hadden bedenkingen om deel te nemen omdat Oekraïners aan het project meewerkten.
Het leidde tot discussie en beschouwingen over politiek, over mentale en fysieke grenzen en over bespiegelingen over (het element) water. Het gaf nieuwe dimensies aan het project.
“Water begon als een diep persoonlijke zoektocht, maar werd al snel een project dat zich uitbreidde tot het delen van kennis en van onderzoek. Ik richt mij nu op de verschillende standpunten over gebeurtenissen, de verschillende meningen en gevoelens van buitenlandse collega’s, omdat we nu allemaal getuigen en deelnemers zijn.”

Nieuw project – Wonen als model

Intussen ontwikkelt zich in Anna’s hoofd een nieuw project, geïnspireerd door haar werkplek.

“Werkend in m4gastatelier, dat zich in het Tetterode-complex bevindt, raakte ik geïnteresseerd in de geschiedenis van het woonwerkcomplex en het mini-stadmodel dat deze samenwerking mogelijk maakt. Een van de grootste successen van de kraakbeweging van begin jaren 1980 was de redding van de voormalige Tetterode-fabriek. De Rode Tetter werd een symbool van lokaal verzet tegen speculanten en bouwers, maar ook van alternatieve cultuur en creativiteit.

Het Tetterode-complex – een verbazingwekkende mengeling van twintigste-eeuwse bouwstijlen, van Art Nouveau tot nieuwbouw – huisvest nu woningen, bedrijven, een theater, winkels en studio’s, met in totaal ongeveer 150 huurders. De betrokkenheid van de gemeenschap is nog steeds groot. Veel kunstenaars die in 1981 aan de kraak hebben deelgenomen, wonen hier sinds de eerste dag. Ik wil korte interviews afnemen en de meningen van vele oudgedienden verzamelen door hen de vraag te stellen welke kwaliteiten zij het belangrijkst vinden voor een vreedzaam en creatief samenleven.”

Presentatie Project Water

In december presenteert Anna haar project Water presenteren in m4gastatelier. De presentatie zal bestaan uit circa 300 foto’s in een lange strook langs de muren van het m4, met als vermelding alleen de voornaam van de fotograaf – dit i.v.m. de gevoeligheden van de afkomst van de makers van de foto – en de locatie. Daarnaast zullen de uitnodiging aan de contactpersonen met toelichting op het Waterproject en vijf wandteksten met beschouwingen over water, geschreven door mensen uit verschillende (kunst)disciplines te zien zijn. Tevens wordt een deel van die correspondentie, geanonimiseerd, in de presentatie opgenomen.

anna s 8
anna s 9
328 копия
199