Dit is Common-In
Om commons, coöperaties en collectieven, die uit zovele gezichten bestaan, één gezicht te geven, ontwierp activistisch kunstenares Natascha Hagenbeek deze vlag, samen met commoners. De vlag laat een ‘rimpel-effect’ door de stad zien, hoe één verandering een hele reeks van gebeurtenissen en maatschappelijke verandering teweeg kan brengen.
Natascha: “Commons worden vaak weggezet als kleine, lokaal opererende initiatieven, maar door bij commons overal de vlag uit te hangen wil ik laten zien met hoeveel we eigenlijk zijn. Ik geloof heel sterk dat verandering klein begint en zich van daaruit vermenigvuldigt, als een rimpeleffect. Een vlag is ook een eerbetoon; ik wil mijn dankbaarheid uitdragen naar de pioniers en activisten die met hun stem en acties onvermoeibaar tegengas geven aan de neoliberale disbalans in onze samenleving. Hoe belangrijk hun werk is geweest en nog steeds is wordt voor steeds meer mensen duidelijk nu de wereld in brand staat.”
De laatste decennia ontstaan wereldwijd steeds meer lokale initiatieven waarin burgers zich organiseren rondom een gedeeld maatschappelijk goed. Deze commons floreren in een domein waar markt en overheid een minder dominante rol spelen. Daar is het experimenteerveld voor systeemverandering.
Common-In is een open manifestatie in Amsterdam op de intersectie van commons en kunst. Kunstenaars maken ruimte voor verandering en deelnemers maken mee. Natascha: “Kunstenaars zijn van belang voor het bedenken en verbeelden van nieuwe visies op de wereld. Ze werken vanuit een meer open houding en kunnen vaak een flexibele positie innemen waar zij vanuit een vogelperspectief op ontwikkelingen in de samenleving kunnen reageren.”
Naast de huidige opbloei van commons, coöperaties en collectieven levert ook het verleden genoeg inspiratie op het gebied van sociaal activisme, zo liet Natascha deze zomer zien in een door haar samengesteld en door Tariq Heijboer ontworpen ‘aktivistisch tijdlandschap’. Deze expositie hing in de passage van de Stopera onder de titel The Earth Universe as a Common Treasury for All. Ook twee foto’s van Dominique Panhuysen waren er onderdeel van.
Dit tijdlandschap is een collage van beelden en citaten die samen een verhalend landschap vormen. Het loopt van de eerste landbouwrevolutie (10.000 v. Chr.) tot burgers die de gemeente Amsterdam willen overtuigen van een voedselpark in Amsterdam (2022).
Het tijdlandschap roept vragen op over impact en noodzaak van sociale maatschappelijke bewegingen en activisme in tijden van verandering en crisis.
In dit tijdlandschap brengt Natascha momenten in de geschiedenis samen waarop kunstenaars, denkers en groepen burgers zich inzetten om radicale verandering in de samenleving teweeg te brengen. Zij toont momenten in de tijd waarop mensen het heft in eigen handen nemen, als reactie op een gebeurtenis in de samenleving die hen onzeker maakt en het gevoel geeft de grip te verliezen.
Een voorbeeld is de Reformbeweging van rond 1900: een beweging terug naar de natuur en lichamelijkheid, als reactie op de industriële revolutie, verstedelijking en materialisme. Bij de hedendaagse counterculture-bewegingen leeft het sentiment dat de overheid tekortschiet, het marktdenken te ver is doorgeschoten en de gemeenschap en de menselijke maat uit het oog verloren zijn geraakt.
Grip op de situatie krijg je om te beginnen door dicht bij huis zelf iets te gaan doen zoals lokaal een broodfonds opzetten of zelf je voedsel gaan telen. Zien hoe het groeit, met je handen in de aarde. Natascha zette in 2011 een buurttuin op die goed floreert: ‘I can change the world with my two hands.’
Wat hebben de diverse stadsdorpen, broodfondsen en energiecoöperaties in de stad gemeen met bijvoorbeeld Bajesdorp, wwpTetterode en CSA Pluk!? Zij willen verandering en werken samen aan duurzame alternatieven voor het huidige energie-, woon- en voedselsysteem. Niet vanuit bestaande modellen van overheid en markt, maar als collectief, als commons, als ‘meent’: dezelfde traditie waaruit de ‘gemeente’ ooit ontstond.
Over Natascha Hagenbeek:
Zij experimenteert al vele jaren in de vrije ruimte van vrijplaatsen en de kunsten. Ze woonde in een Tiny House, was betrokken bij het opzetten van alternatief geldsysteem Noppes en pionierde met stadslandsbouw. Ze heeft gestudeerd aan de Gerrit Rietveld Academie in Amsterdam en de Jan van Eyck Academie in Maastricht. Op www.heeldeaarde is haar publicatie over nieuwe visies op de wereld digitaal in te zien.
Zie ook: https://common-in.nl/
